Cengiz, Rize'nin Kalkandere ilçesinde 1961 yılında dünyaya geldi.

Ekrem Cengiz ve Asım Cengiz adında kardeşi vardır. Çaykur Rizesporun Onursal Başkanıdır.

1980 yılında kardeşi Ekrem Cengiz ile birlikte Cengiz İnşaat'ı kuran Mehmet Cengiz; otoyol, köprü, tünel, enerji, maden, turizm ve baraj, liman, metro, demiryolu, havalimanı, boru hatları ve telekomünikasyon işleri ile turizm tesisleri ve konut yapımında faaliyetlerini sürdürmektedir.

1980'de altyapı, taahhüt işleriyle başladığı kariyerini 1990'larda turizm yatırımlarıyla devam ettirdi.

1995 yılında Le Jardin Resort Hotel, Sungate Port Royal Resort Hotel işletmelerini açtı.

Cengiz Holding ile inşaat, turizm, madencilik, enerji, sigorta ve havacılık sektörlerinde faaliyetlerini sürdürüyor.

2004 yılında da Eti Bakır A.Ş.'yi bünyesine kattı. 2005'te de Eti Alüminyum'u da dahil etti.

Mehmet Cengiz, Limak ve Kolin ortaklığı ile Akdeniz, Uludağ ve Çamlıbel elektrik dağıtım şirketinin de sahibidir. Limak ve Kolin'in yanı sıra Kanyon ve MaPa ile birlikte 3. Havalimanı ihalesini de kazandı.

Hem yurtiçi hem de yurtdışında, inşaat, enerji, turizm, madencilik, liman ve havalimanı işletmeciliği gibi farklı sektörlerde faaliyetleri bulunan Cengiz-MAPA-Limak-Kolin-Kalyon Ortak Girişim Grubu'nun, havalimanı inşaatı tecrübeleri arasında sekiz havalimanı bulunuyor.