Enflasyonun bir ritmi olsa sorun daha kolay çözülebilir. Ancak hangi ivmeyle hareket edeceğine dair farklı fikirler olunca iş değişiyor.
Elbette iktidar yaşanan fiyat hareketliliğine müdahale ediyor. İyi de yapıyor…
Market denetimleri bunlardan biri…
Bir diğeri de fiyatlara uygulanan üst artış sınırları…
Kiralar bunlardan biri…
Kim Kime Dum Duma köşesinde Behiç Ak kira konusunu ele almış. Küçük çocuk annesine uçan kuşları göstererek soruyor:
-Anne kuşlar nereye göç ediyor? Erken değil mi?
Anne cevaplıyor:
-Sanırım kiraların yüksek olduğu yerlerden düşük olduğu yerlere göç ediyorlar…
Karikatürlere konu olacak kadar gündemde kiralar…
KONUTTA KİRALAR YÜZDE 25’E SABİTLENDİ
Biliyorsunuz konut kiralarında her ay TÜİK tarafından açıklanan oranlara göre artış yapılıyordu.
Son olarak yüzde 40’ın üzerine çıkan yasal kira artış oranları sonrası vatandaştan gelen tepkiler hükümeti tekrar tedbir almaya itti.
Alınan karara göre konutta kira artışları yüzde 25’ e sabitlendi.
Haziran ayında alınan karar ve uygulamaya konulan karar 1 Temmuz 2023 tarihe kadar uygulamada kalacak.
Buna rağmen ev sahibi kiracı ilişkileri çok kolay değil. Karşılıklı samimiyet istiyor, özveri istiyor. Bunu yapmayanlar soluğu mahkemelerde alabiliyor.
Ama orada bir denge oluştuğunu söylemek mümkün...
BİRÇOK BOŞ DÜKKAN VAR
Peki, dükkan kiraları?
Onlar ne olacak?
Orada da sıkıntı büyük. Zaten fiyatların çok fahiş olduğunu biliyoruz. Bu nedenle boş birçok dükkan da var.
Birkaç gün önce Santral bölgesinden Kolordu bölgesine kadar gezen Kocaeli Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (KESOB) Başkanı Kadir Durmuş ana cadde üzerinde 50 tane boş dükkan gördüklerini söylüyor.
İnanılmaz.
Bu kadar boş dükkan olmasının sebebi de kiralar.
KADİR DURMUŞ’UN ÖNERİSİ
KESOB Başkanı Kadir Durmuş konuyla ilgili konuştu, Başkan Durmuş’un bir de önerisi var:
“Konutlarda kira artışı yüzde 25’in üzerinde olamaz deniliyorsa sıkıntı içerisinde olan esnaf ve sanatkara da bu ya da buna benzer bir şey denilmeli.
Faturalar esnafı zorluyor. Bu nedenle kira artışlarının bir oranda sabitlenmesini bekliyoruz. Yapılacak olan uygulama esnafa çok iyi gelecektir.
Kocaeli’de küçük bir dükkanın kira bedeli 2 bin TL’den başlıyor ve metrekaresine göre bu fiyat artabiliyor. Ayrıca dükkan yeri kupon yer özelliğine sahipse fiyat 25 bin, 30 bin, 45 bin, 55 bin TL’ye kadar yükseliyor.
Piyasada bir durgunluk varken, aşırı pahalılıkla beraber insanlar lokanta gibi yerlere gidemez oldu. Esnaflar olarak dükkan kira artışlarındaki sabit oranı yüzde 20 olarak talep ediyoruz.
Bu dönemde dükkan sahiplerinin de taşın altına elini koyması gerecek çünkü mevcut kiracısı olan iş yeri kapandı diyelim ne yapacak?”
ÜST SINIR GETİRİLMESİ DOĞRU AMA…
Yüzde 20 artış sınırlaması ev sahiplerine haksızlıktır. Ama üst sınır uygulamasını kısa vadeli bir tedbir olarak destekliyorum. Çünkü kiralar ve konut fiyatlarında enflasyonun da ötesinde kontrolsüz bir artış eğilimi var.
Yeni ev tutmaya kalkanlar kiraları duyunca kaçacak yer arıyor. Dar gelirli için büyük sıkıntı olduğu gibi ticaret yapanlar için de kiralar ve dükkan fiyatları inanılmaz bir noktada.
Ticareti kökten sarsan bu duruma geçici olarak fren yapılması gerekir.
Neden geçici?
Çünkü asıl çözüm, konut ve dükkanın bir yatırım aracı olmaktan çıkması barınma ve ticaret yapma aracına dönüşmesi lazım.
Bu da enflasyonun ekonomi üzerindeki baskısının azaltılması ve alım gücünün yükselmesi ile gerçekleşecek.
Buna da zaman lazım.
