Merkez bankaları faiz oranlarını sıkılaştırarak mortgage finansmanı maliyetlerini yükselttikçe, 2022 sonundan bu yana çoğu büyük OECD ülkesinde konut fiyatları düşüyor. Bu trendden önce küresel emlak piyasasında özellikle pandemi sırasında ne yaşandı?
EVDEN ÇALIŞMA KONUT FİYATLARINI FIRLATTI
Çoğu gelişmiş ekonomide ev fiyatları, salgının ardından önemli ölçüde değer kazandıktan sonra 2022'nin sonlarından beri düşüyor.
Rekor düşük faiz oranları ve artan evden çalışmayla birlikte konut tercihlerindeki değişiklik, konut fiyatlarında keskin artışa neden oldu.
O zamandan beri, hızlanan enflasyonun ortasında yavaşlayan büyüme konut talebini azalttı. 2022'de neredeyse tüm büyük OECD merkez bankalarının faiz oranlarındaki artışlar, mortgage oranlarını yükseltti ve çoğu gelişmiş ekonomide piyasa işlemlerini ciddi şekilde azalttı.
Uzmanlar parasal sıkılaştırmanın 2023'ün ortalarına kadar devam etmesini ve enflasyonun yüksek kalması durumunda yılın ilerleyen dönemlerinde daha fazla sıkılaşma riskiyle karşı karşıya kalmasını bekliyor. Böylece yüksek faiz oranları mortgage finansmanının maliyetini artıracak, emlak talebini azaltacak ve fiyatları aşağı çekecek. Uzmanların beklentileri bu yönde…
ETKİ AVRUPA’DA DAHA BÜYÜK OLACAK
Yine uzmanlara göre İngilizce konuşulan ülkeler en büyük düşüşü görecek, ancak ekonomik etki Avrupa'da daha büyük olacak.
Konut piyasasındaki gerilemenin etkisi, fiyat düşüşünün boyutuna, hane halkının borç düzeyine ve konut sektörünün tüketici ekonomisi için önemine bağlı olacak.
En büyük düşüş İngilizce konuşan ülkeler içinde Kanada, Avustralya Yeni Zelanda'da bekleniyor. Avrupa’da ise İsviçre, Danimarka, Norveç ve Hollanda’da konut fiyatlarında büyük düşüş bekleniyor.
İNŞAAT SEKTÖRÜ BASKI ALTINDA
Konut fiyatlarındaki düşüş inşaat sektörünü de etkiliyor. Güçlenen ekonomik büyüme, düşük faiz oranları ve artan varlık fiyatlarının birleşimi, 2010'ların sonlarında birçok OECD ekonomisinde konut inşasında artışa yol açtı.
Pandeminin ilk aşamalarında kısa bir duraklamanın ardından bu eğilim, 2020 ve 2021'de hızlandı. Bu da, küresel inşaat malzemeleri arzında azalmaya yol açtı.
Daha yakın zamanlarda, hala yüksek olan girdi maliyetleri (hem emtia hem de işçilik için), durgun veya düşen konut satış fiyatları ve yüksek borçlanma maliyetleri, çoğu pazarda sektörde yavaşlamaya yol açtı. Uzmanlar daha derin bir ekonomik durgunluk bağlamında inşaat faaliyetinin 2023'ten itibaren yavaşlamasını bekliyor.
